محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با بیان اینکه توجه به راهبرد و سیاست‌های اصلی نظام در اولویت سیاست‌ها و اقدامات مرکز آمار وفناوری اطلاعات قوه قضاییه قرار دارد، گفت:دیگر از کار‌هایی که در بهره‌گیری از فناوری‌های نوین صورت گرفته است موضوع دادرسی الکترونیک است.

وی افزود: خوشبختانه جمهوری اسلامی به یک تجربه ارزشمندی در زمینه دادرسی الکترونیک رسیده است. اگر شما به دادگاهی دعوت می‌شوید تا در جلسه‌ای حضور پیدا کنید، می‌توانید به صورت مجازی در آن دادگاه شرکت کنید. در مواردی که دادگاه در یک شهر یا یک کشور دیگر باشد بسیار مفید است. حتی دادگاه در یک استان یا یک شهر هم باشد نیز قابل استفاده است. این موضوع بسیارمهمی است که کاهش هزینه‌های مردم و صرفه جویی در وقت آنان را به همراه داشته است. دادرسی الکترونیک در یک فضای امن و با بهره گیری از فناوری‌های نوین صورت می‌گیرد و با استفاده از آن محدودیت‌های جغرافیایی از بین می‌رود و فرد می‌تواند در جلسه رسیدگی دادگاه به صورت برخط حضور داشته باشد. این نوع از دادرسی‌ها با استقبال خوب مردم مواجه شده است و شاهد رشد در این زمینه بوده ایم. برای استقبال این نوع از دادرسی‌ها نیازمند فرهنگسازی هستیم. بخشی از این فرهنگسازی باید از طریق رسانه‌ها صورت گیرد. فرهنگسازی بیشتر در این زمینه باعث می‌شود که مردم از ثمرات دادرسی الکترونیک بیشتر بهره‌مند شوند.

محمد کاظمی فرد با بیان اینکه یکی از مهمترین کاربرد‌های فناوری‌های نوین ارائه خدمت به زندانیان است، ادامه داد: جلسات دادرسی به صورت الکترونیک یک چرخش تحول‌آفرین است که در جهت خدمت به مردم و حقوق زندانیان ایجاد شده است تا حقوق شهروندی آنان بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد. در حال حاضر ۸۰ درصد جلسات رسیدگی به پرونده زندانیان به صورت برخط و کاملا الکترونیکی انجام می‌شود و از این منظر اتفاقات بسیار خوبی افتاده است.

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در ادامه سامانه شهود و مطلعین را مورد توجه قرار داد و گفت: یکی دیگر از تکالیف ما در سند تحول قضایی و برای افزایش کیفیت اخذ شهادت شهود و اظهارات مطلعین و از بین بردن اظهارات خلاف واقع برخی از شهود و مطلعین فراهم سازی امکان دسترسی برخط قضات به پایگاه‌های اطلاعاتی مراجع حاکمیتی به منظور شهادت شهود و مطلعین بود. با همین هدف سامانه شهود و مطلعین راه اندازی شد. این سامانه با هدف افزایش کیفیت آرای قضایی، شناسایی شهود حرفه‌ای و جلوگیری از تبانی است راه اندازی شد و افرادی که بیش از چند بار شهادت داده باشند توسط این سامانه شناسایی می‌شوند و به صورت بر خط به قاضی اطلاع رسانی و هشدار داده می‌شود که این فرد جزو شهود حرفه‌ای هستند. قاضی نیز با علم به این موضوع اقدام به اتخاذ تصمیم می‌کند.

کاهش ریسک معاملات با سامانه سجل محکومان مالی
محمد کاظمی فرد در ادامه با اشاره به سامانه سجل محکومان مالی گفت: از دیگر اقداماتی که در بهره گیری از فناوری‌های نوین صورت گرفته، ایجاد سامانه سجل محکومان مالی است. این سامانه در اجرای بند پ ماده ۱۱۶ قانون پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و در راستای تبصره ذیل ماده ۸ آیین نامه اجرایی بند مذکور راه اندازی شده است. علاوه بر آن ارائه خدمات آسان و ارزان از تاکیدات مقامات عالی نظام و سند تحول قضایی است. با همین هدف سامانه سجل محکومان مالی راه اندازی شد. اگر فردی قصد داشته باشد معامله‌ای را انجام دهد می‌تواند با استفاده از این سامانه به سوابق و محکومیت‌های مالی با اجازه طرف مقابل دسترسی داشته باشد. این کار در یک فضای کاملا امن و با رعایت حریم خصوصی افراد انجام می‌شود. مطمئنا اگر فردی محکومیت‌های مالی نداشته باشد یا دارای سوابق مالی مناسبی باشد ترسی از در اختیار قراردادن آن به طرف مقابل ندارد.

وی گفت: این سامانه هم در پنجره واحد خدمات الکترونیک قضایی در اختیار مردم قرار دارد و هم آن را به صورت سرویس در اختیار برخی دستگاه‌ها قرار داده ایم. استفاده از این سامانه ویژگی‌های فراوانی دارد و زمینه ایجاد یک معامله امن‌تر را فراهم می‌سازد.

ارتباط برخط کلانتری‌ها و مجتمع‌های قضایی با هدف خدمت به مردم 

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه درادامه با تاکید بر اینکه با اقدامات انجام شده در زمینه بهره گیری از فناوری‌های نوین شاهد رشد در خصوص ارائه خدمات الکترونیک و برخط قضایی میان کلانتری‌های سراسر کشور با مجتمع‌های قضایی با هدف خدمت به مردم هستیم گفت:در راستای سند تحول قضایی، استفاده از فناوری‌های نوین، تبدیل روش ‌های سنتی به روش‌های هوشمند و با هدف ارائه خدمت به مردم، ارتباط تمامی کلانتری‌های سراسر کشور با مجتمع‌های قضایی به صورت برخط والکترونیک است.
محمد کاظمی‌فرد با بیان اینکه با تلاش‌های صورت گرفته ارتباط کلیه کلانتری‌های سراسر کشور با مراجع قضایی به‌صورت الکترونیک و برخط است و امکان دریافت مستقیم و برخط شکواییه در راستای اجرای ماده ۳۷ آیین دادرسی کیفری فراهم است گفت:اگر فردی به کلانتری مراجعه کند، در همان جا شکواییه تنظیم و به‌صورت برخط برای مراجع قضایی ارسال می‌شود. با این کار مردم تنها با یکبار حضور در کلانتری‌ها شکایت خود را ثبت می‌کنند. این شکایت‌ها به دادسرا و مجتمع‌های قضایی ارسال می‌شود و تمامی اقدامات دیگر از طریق همان بستر الکترونیک و به صورت برخط و آنلاین انجام می‌شود. تمام تلاش مان را به کار گرفته ایم که با خدمات آنلاین و برخط باعث خدمت رسانی بیشتر و با کیفیت‌تر به مردم شویم.

بیش از ۹۳ درصد ابلاغیه‌ها الکترونیکی است
رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با تاکید بر اینکه در برخی از کشور هنوز ابلاغ به صورت دستی انجام می‌شود در حالی که ما سامانه ابلاغ الکترونیک را راه اندازی کرده ایم و این موضوع نقش مهمی در کاهش اطاله دادرسی و ارائه خدمات آسان به مردم دارد گفت: در برخی از کشور‌های پیشرفته این اقدامات هنوز به صورت فیزیکی و پستی انجام می‌شود. اما با اقداماتی که انجام دادیم امروز بیش از ۹۳ درصد ابلاغ‌ها به صورت برخط و در لحظه به صورت الکترونیک انجام می‌شود.

روند تمام الکترونیک شدن پرونده‌ها با شتاب پیش می‌رود
رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه‌قضاییه در ادامه با بیان اینکه روند تمام الکترونیکی شدن پرونده‌ها در قوه‌قضاییه با شتاب پیش می‌رود بیان کرد:از تاکیدات سند تحول قضایی الکترونیکی شدن فرایند‌ها و استفاده از فناوری‌های روز دنیا است که با سرعت در حال اجرایی کردن آن هستیم. استفاده از فناوری روز ضمن تسریع در انجام امور، امنیت در کار را نیز ارتقا بخشیده و با وجود محدودیت ها، خدمات رسانی را گسترش داده است. الکترونیکی شدن امور، کار رسیدگی به پرونده‌ها علیرغم فاصله جغرافیایی را نیز میسر کرده و زمان رسیدگی را کاسته است. اولویت اول ما جلب رضایت مردم از دستگاه قضا است و بر همین اساس سامانه هایی، چون سامانه سابقه یابی خودکار راه اندازی شده است. به کمک این ابزار، تمامی پرونده ها، از جمله سوابق، دادرسی و موارد دیگر که متعلق به یک فرداست به یکباره در اختیار قاضی قرار می‌گیرد. ابزار تبدیل گفتار به متن نیز مورد استفاده قرار گرفته است. روند و دقت کاری شرکت‌های دانش بنیان ارائه کننده این خدمت به جهت دارا بودن واژگان حقوقی مورد بررسی قرار گرفته و امکان استفاده مهیا شده است. در حال توسعه زیرساخت‌ها در حوزه‌های مختلف هستیم تا با سرعت این موضوعات اجرایی شوند.

صدور گواهی عدم سوپیشینه در یک روز کاری

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ مدت زمان صدور گواهی عدم سوء پیشینه در دو روز کاری و در مدت دو روز کاری صورت می‌گرفت، اما در حال حاضر این زمان به یک روز کاری کاهش پیدا کرده است گفت:در گذشته صدور گواهی عدم سو پیشینه به صورت کاملاً دستی صورت می‌گرفت، این کار بسیار پر هزینه و زمان بر بود. جواب این گواهی نیز در بعضی مواقع یک ماه زمان می‌برد. استفاده از فناوری‌های روز دنیا این فرصتی را پیش روی ما قرار داده است تا بتوانیم علاوه بر پایان دادن به روش‌های قدیمی و فیزیکی، نوع خدمت به مردم را به صورت هوشمند انجام دهیم تا در سایه آن بتوانیم سهولت، سادگی و کاهش هزینه‌ها را به ارمغان بیاوریم. خوشبختانه استفاده از فناوری‌های روز باعث شد تا گواهی عدم سوءپیشینه به طور میانگین در سال ۱۴۰۱ در یک روز کاری صادر شود البته شاهد صدور این گواهی در ساعت‌های بسیار کمتر و در دو سه ساعت هم بوده ایم.